🔍 ที่อับอากาศคืออะไร? (Confined Space Definition)
ที่อับอากาศหมายถึงพื้นที่ที่มีคุณสมบัติดังนี้
- เป็น พื้นที่ปิดหรือปิดบางส่วน เช่น ถัง บ่อ ท่อ หม้อไอน้ำ ห้องใต้ดิน
- ทางเข้า–ออกจำกัด ทำให้ช่วยเหลือยากเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน
- อากาศถ่ายเทไม่เพียงพอ เสี่ยงต่อการสะสมของก๊าซพิษ ก๊าซไวไฟ หรือการขาดออกซิเจน
แม้พื้นที่เหล่านี้มักถูกใช้เพื่อการเก็บ/ขนส่ง แต่เมื่อพนักงานต้องเข้าไปตรวจสอบ ทำความสะอาด หรือซ่อมบำรุง จึงต้องถือเป็นพื้นที่เสี่ยงสูงตามกฎหมายความปลอดภัยแรงงาน
⚠️ ความเสี่ยงสำคัญของการทำงานในที่อับอากาศ
1.ออกซิเจนต่ำเกินไป (O₂ < 19.5%) ทำให้หมดสติอย่างรวดเร็ว
2.ก๊าซพิษสะสม
- ไฮโดรเจนซัลไฟด์ (H₂S)
- ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ (CO)
- ไอสารเคมีจากการผลิต
3.ก๊าซไวไฟ/ระเบิดได้ หากระดับ LEL สูงเกินค่ามาตรฐาน
4.อุณหภูมิสูงและการระบายอากาศไม่ดี
5.พื้นที่แคบและเข้า - ออกยาก เพิ่มความเสี่ยงติดอยู่ภายในหากเกิดเหตุฉุกเฉิน
อุบัติเหตุส่วนใหญ่เกิดจาก การเข้าไปช่วยเพื่อนร่วมงานโดยไม่เตรียมความพร้อม ส่งผลให้ผู้ประสบเหตุเพิ่มขึ้นหลายรายในครั้งเดียว
🛡️ มาตรการป้องกันและแนวทางปฏิบัติที่ถูกต้อง (Best Practices)
1. ออกใบอนุญาตทำงานในที่อับอากาศ (Confined Space Permit)
- ก่อนเข้าทำงานต้องมีการประเมินความเสี่ยงและอนุมัติจากผู้ควบคุมงาน
2. ตรวจวัดก๊าซก่อนเข้าและระหว่างทำงาน ค่าอากาศที่ต้องตรวจ ได้แก่
- Oxygen (O₂)
- LEL (Lower Explosive Limit)
- CO
- H₂S
ควรใช้เครื่องตรวจวัดก๊าซแบบ 4-in-1 และต้องตรวจซ้ำระหว่างปฏิบัติงาน
3. ใช้ระบบระบายอากาศ (Ventilation System)
- ช่วยลดการสะสมของก๊าซพิษและเพิ่มระดับออกซิเจน
4. มีผู้เฝ้าระวัง (Standby/Watcher)
- ต้องอยู่ด้านนอกตลอดเวลา พร้อมอุปกรณ์ช่วยเหลือฉุกเฉิน
5. อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) เช่น
- หน้ากากกรองอากาศหรือ SCBA ตามระดับความเสี่ยง
- เชือกนิรภัย
- ชุดกันสารเคมี
- อุปกรณ์กันตก
6. ชุดกู้ภัยและอุปกรณ์ยกกู้ (Rescue System) เช่น
- Tripod + Winch
- Lifeline
- อุปกรณ์สื่อสารในที่อับอากาศ
การเตรียมระบบกู้ภัยเป็นข้อบังคับตามกฎหมาย เพราะเหตุฉุกเฉินมักเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว
7. อบรมพนักงานตามกฎหมาย
- ผู้ปฏิบัติงาน/ผู้ควบคุมงาน/ผู้ช่วยเหลือต้องผ่านการอบรม Confined Space อย่างถูกต้อง
📑 แผนสี่ขั้นตอน ก่อนทำงานในพื้นที่อับอากาศ
1️⃣ การประเมินสถานที่ทำงาน
2️⃣ การระบุอุปกรณ์ความปลอดภัยที่เหมาะสมและเครื่องมือที่จำเป็นอื่นๆ
3️⃣ ทีมกู้ภัยที่ผ่านการฝึกอบรมซึ่งได้พัฒนาโปรแกรมการวางแผนล่วงหน้า
4️⃣ การรับรองการฝึกอบรมของทุกคนที่จะต้องเข้าไปทำงานหรืออยู่บริเวณรอบๆพื้นที่อับอากาศ โดยจะต้องผ่านการฝึกฝนและมีประสบการณ์จริง เกี่ยวกับการวางแผน การเข้าไปทำงาน
การทำงานภายใน การกู้ภัยและการช่วยเหลือฉุกเฉิน

📌 การทำงานในที่อับอากาศเป็นงานที่มีความเสี่ยงสูง แต่สามารถป้องกันอุบัติเหตุได้ด้วย
✅ การประเมินความเสี่ยงที่ถูกต้อง
✅ อุปกรณ์ตรวจวัดและกู้ภัยครบชุด
✅ การควบคุมงานตามมาตรฐาน
✅ การอบรมพนักงานอย่างเหมาะสม
การลงทุนด้านความปลอดภัยเพียงครั้งเดียว สามารถลดความเสี่ยงและปกป้องชีวิตของพนักงานในระยะยาวได้อย่างคุ้มค่า เราพร้อมให้คำปรึกษาและบริการติดตั้งระบบโดยทีมวิศวกร
ผู้เชี่ยวชาญ ติดต่อได้ที่ บริษัท แพลนเนท ที แอนด์ เอส จำกัด
📞 : 02-720-3288
💬 LINE : @PLANETTANDS
📧 : info@planet.co.th
📘 : facebook.com/planettands
📸 : instagram.com/planettands
🎬 : tiktok.com/@planettands
อ้างอิงข้อมูลจาก : www.3m.co.th